BSERChapter 4Class 9NCERTRBSESanskrit

NCERT Solutions for Class 9 Sanskrit Chapter 4 Karptaru | कक्षा 9 पाठ: चतुर्थ: कल्पतरु:

Ncert solutions for class 9 sanskrit Chapter 4 Karptaru (Shemushi Prathmo) Chapter 4 कल्पतरु:. Here We learn what is in this lesson कल्पतरु: and how to solve questions एनसीइआरटी शेमुषी प्रथमो भाग: नवमकक्षाया: संस्कृतपाठ्यपुस्तकम् चतुर्थ: कल्पतरु: के प्रश्न उत्तर और हिंदी अनुवाद सम्मिलित है। ncert sanskrit book class 9 also available in below link.
NCERT Solutions for Class 9 Hindi sanskrit shemushi prathamo bhagam Chapter 4 कल्पतरु: (NCERT kaksha 9 sanskrit – Shemushi) are part of NCERT Solutions for Class 9 sanskrit Shemushi. Here we have given NCERT Solutions for Class 9 sanskrit paath 4 Karptaru.

Here we solve shemushi sanskrit class 9 solutions chapter 4 कल्पतरु: हिंदी अनुवाद और प्रश्नों के उत्तर concepts all questions with easy method with expert solutions. It help students in their study, home work and preparing for exam. Soon we provide NCERT class 9 sanskrit Shemushi chapter 4 Karptaru hindi anuvaad aur prashan uttar question and answers. NCERT Solutions Class 9 sanskrit Chapter 4 Karptaru कल्पतरु: प्रश्न उत्तर और हिंदी अनुवाद in free PDF here. ncert solutions ncert sanskrit book class 9 new book also available on NCERT official website.

NCERT SOLUTIONS FOR CLASS 9 Sanskrit

Shemushi Prathmo Bhagam

कक्षा – 9 नवमकक्षाया:
पाठ – 4 चतुर्थ: पाठ:
कल्पतरु:
संस्कृतपाठयपुस्तकम्

Ncert Solutions for Class 9 Sanskrit के अन्य अध्याय के समाधान और हिंदी अर्थ के लिए यहाँ पर क्लिक करें। Click Here

कल्पतरु: पाठ के प्रश्न उत्तर 

प्र0 1 एकपदेन उत्तरं लिखत –
(क) जीमूतवाहन: कस्य पुत्र: अस्ति?
उत्तरम – जीमूतवाहन: जीमूतकेतु: पुत्र: अस्ति। 
 
(ख) संसारडस्मिन् क: अनश्वर भवति?
उत्तरम – संसारडस्मिन् परोपकार: अनश्वर भवति। 
 
(ग) जीमूतवाहन: परोपकारैकफलसिद्धये कम आराधयति?
उत्तराम – जीमूतवाहन: परोपकारैकफलसिद्धये कल्पपादपम् आराधयति। 
 
(घ) जीमूतवाहनस्य सर्वभूतानुकम्पया सर्वत्र किं प्रथितम?
उत्तरम – जीमूतवाहनस्य सर्वभूतानुकम्पया सर्वत्र यश: प्रथितम। 
 
(ङ) कल्पतरु: भुवि कानि अवर्षत्?
उत्तरम -कल्पतरु: भुवि वसूनि अवर्षत्। 

Ncert Solutions for Class 9 Sanskrit के अन्य अध्याय के समाधान और हिंदी अर्थ के लिए यहाँ पर क्लिक करें। Click Here

 
प्र0.2 अधोलिखितानां प्रश्नानाम उत्तराणि संस्कृतभाषया लिखत –
(क) कञ्चनपुर नाम नगरं कुतर विभाति स्म?
उत्तरम – कञ्चनपुर नाम नगरं हिमालयस्य सानोरुपरि विभाति स्म।
 
(ख) जीमूतवाहन: कीदृश: आसित्?
उत्तरम् – जीमूतवाहन: महान् दानवीर: सर्वभुतानुकम्पी च अभयत्।
 
(ग) कल्पतरो: वैशिष्ट्यमकर्णय जीमूतवाहन: किं अचिन्तयत्?
उत्तरम् – कल्पतरो: वैशिष्ट्यमकर्णय जीमूतवाहन: अचिन्तयत् “अहो इदृश्यम् अमरपादपं प्राप्यापि पूर्वे: पुरुषै: अस्माकं तादृशं फलं किमपि न प्राप्तम्। किन्तु केवलं कैश्चिदेव कृपणै: अथिति:। तदहम् अस्मात् कल्पतरौ: अभिष्टं साधयामि” इति।
 
(घ) हितैषिण: मंत्रिण: जीमूतवाहनं किम् उक्तवन्त:?
उत्तरम् – हितैषिण: मंत्रिण: जीमूतवाहनं उक्तवन्त:, “युवराज ! योडयं सर्वकामद: कल्पतरु: तवोधाने तिष्ठति स तव सदा पूज्य:। अस्मिन् अनुकूले स्थिते सति शक्रोडपि अस्मान् बाधितुं न शक्नुयात्” इति।
 
(ङ) जीमूतवाहन: कल्पतरुम् उपगम्य किम् उवाच?
उत्तरम् – जीमूतवाहन: कल्पतरुम् उपगम्य उवाच – “देव ! त्वया अस्मत्पूर्वेषाम् अभीष्टा: कामा: पुरिता: तन्ममैकं कामं पूरय। यथा पृथिवीम् अदरिद्राम् पश्यामि, तथा करोत देव:” इति।

Ncert Solutions for Class 9 Sanskrit के अन्य अध्याय के समाधान और हिंदी अर्थ के लिए यहाँ पर क्लिक करें। Click Here

 
प्र0.3 अधोलिखितवाक्येषु स्थूलपदानि कस्मै प्रयुक्तनि ?
(क) तस्य सानोरूपरि विभाति कञ्चनपुरं नाम नगरम् ।
उत्तरम् – हिमालयपर्वताय।
 
(ख) राजा सम्प्राप्तयौवनं तं यौवराज्ये अभिषिक्तवान्?
उत्तरम् – जीमुतवाहनाय।
 
(ग) अयं तव सदा पूज्य:।
उत्तरम् – कल्पतरवे।
 
(घ) तात। त्वं तु जानासि यत् धनं वीचिवच्चञ्चलम्।
उत्तरम् – जीमुतकेलवे।
 

 

प्र0.4 अधोलिखितानां पदानां पर्यायपदं पाठात् चित्वा लिखत –

(क) पर्वत: ………… (ख) भूपति: …………
(ग) इंद्र: ………… (घ) धनम् …………
(ङ) इच्छितम् ………… (च) समीपम् …………
(छ) धरित्रीम् ………… (ज) कल्याणम् …………
(झ) वाणी ………… (ञ) वृक्ष …………

उत्तर – 

(क) पर्वत: नगं: (ख) भूपति: राजा
(ग) इंद्र: शक्र: (घ) धनम् वसुनि
(ङ) इच्छितम् अभिष्टम् (च) समीपम् अन्तिकम्
(छ) धरित्रीम् पृथ्वीम् (ज) कल्याणम् हितम्
(झ) वाणी वाक् (ञ) वृक्ष तरु:


Ncert Solutions for Class 9 Sanskrit के अन्य अध्याय के समाधान और हिंदी अर्थ के लिए यहाँ पर क्लिक करें। Click Here

प्र0.5 ‘क’ स्तंभे विशेषणानि ‘ख’ स्तंभे च विशेष्याणि दत्तानि। तानि समुचितं योजयत –

‘क’ स्तम्भ ‘ख’ स्तम्भ
कुलक्रमागत:
परोपकार:
दानवीर:
मंत्रिभि:
हितैषिभि: जीमुतवाहन:
वीचिवच्चञ्चलम् कल्पतरु:
अनश्वर: धनम्

उत्तरम् – 

‘क’ स्तम्भ ‘ख’ स्तम्भ
कुलक्रमागत कल्पतरु:
दानवीर: जीमुतवाहन:
हितैषिभि: मंत्रिभि:
वीचिवच्चञ्चलम् धनम्
अनश्वर: परोपकार:

प्र0.6 स्थूलपदान्यधिकृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत –

(क) तरो: कृपया स: पुत्रम् अप्राप्नोत्।
उत्तरम् – कस्य तरो: कृपया स: पुत्रम् अप्राप्नोत्?
 
(ख) सः कल्पतरवे न्यवेदयत्।
उत्तरम् – सः कस्मै न्यवेदयत्।
 
(ग) धनवृष्ट्या कोडपि दरिद्र: नातिष्ठत्।
उत्तरम् – कया कोडपि दरिद्र: नातिष्ठत्?
 
(घ) कल्पतरु: पृथिव्यां धनानि अवषर्त्।
उत्तरम् – कल्पतरु: कुत्र धनानि अवषर्त्?
 
(ङ) जीवनुकम्पया जीमूतवाहनस्य यश: प्रासरत्।
उत्तरम् – कया जीमूतवाहनस्य यश: प्रासरत्?

Ncert Solutions for Class 9 Sanskrit के अन्य अध्याय के समाधान और हिंदी अर्थ के लिए यहाँ पर क्लिक करें। Click Here

प्र0.7 

(क) “स्वस्ति तुभ्यम” स्वस्ति शब्दस्य योगे चतुर्थी विभक्ति: भवति। इत्यनेन नियमेन अत्र चतुर्थी विभक्ति: प्रयुक्ता। एवमेव (कोष्ठकगतेषु पदेषु) चतुर्थी विभक्ति प्रयुज्य रिक्तस्थानानि पूरयत –

(क) स्वस्ति ………….. (राजा)
(ख) स्वस्ति ………….. (प्रजा)
(ग) स्वस्ति ………….. (छात्र)
(घ) स्वस्ति ………….. (सर्वजन)
उत्तर – 
(क) स्वस्ति राजभ्य (राजा)
(ख) स्वस्ति प्रजाभ्य (प्रजा)
(ग) स्वस्ति छात्रेभ्य (छात्र)
(घ) स्वस्ति सर्वजनेभ्य (सर्वजन)
 
(ख) कोष्ठकगतेषु पदेषु षष्ठीं विभक्तिं प्रयुज्य रिक्तस्थानानि पूरयत –
(क) तस्य ………….. उद्याने कल्पतरु: आसित। (गृह)
(ख) स: ………….. अन्तिकम आगच्छत। (पितु)
(ग) ………….. सर्वत्र यश: प्रथितम (जीमूतवाहन)
(घ) अयं ………….. तरु:? (किम)
उत्तर – 

(क) तस्य गृहस्य उद्याने कल्पतरु: आसित। (गृह)
(ख) स: पितु: अन्तिकम आगच्छत। (पितु)
(ग) जीमूतवाहनस्य सर्वत्र यश: प्रथितम (जीमूतवाहन)
(घ) अयं कस्य तरु:? (किम)
 
 
NCERT Class 9 (नवमकक्षाया:) Sanskrit (संस्कृतपाठ्यपुस्तकम्)  More Lessons Given Below –
एन.सी.ई.आर.टी. कक्षा 9 के अन्य अध्याय के प्रश्न-उत्तर निम्न है –
Ncert Solutions for Class 9 Sanskrit के अन्य अध्याय के समाधान और हिंदी अर्थ के लिए यहाँ पर क्लिक करें।
अध्याय के नाम पर क्लिक करें –
एन.सी.ई.आर.टी. कक्षा 9 के अन्य विषयों के प्रश्न-उत्तर निम्न है –
 

 हिन्दी

अंग्रेजी

संस्कृत

उर्दू 

 विज्ञान

गणित 

सामाजिक विज्ञान 

 

2 thoughts on “NCERT Solutions for Class 9 Sanskrit Chapter 4 Karptaru | कक्षा 9 पाठ: चतुर्थ: कल्पतरु:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Content is protected !!